Tiểu đêm, mất ngủ 5 năm do ung thư tuyến tiền liệt

Người bệnh nhiều năm chịu cảnh mất ngủ do tiểu đêm, đi khám phát hiện khối u ác tính ở tuyến tiền liệt.

Bệnh trở nặng vì sợ “dao kéo”

Hơn 5 năm nay, ông L.Đ.N. (58 tuổi, Bạc Liêu) không đêm nào ngon giấc do tiểu đêm nhiều, khoảng 5 – 6 lần. Cứ 45 – 60 phút, ông lại tỉnh giấc đi tiểu một lần, mỗi lần tiểu rất ít, cảm giác tiểu không hết, tiểu xong lại muốn đi tiếp. Ông đến phòng khám gần nhà, phát hiện tuyến tiền liệt lớn nhưng chỉ uống thuốc do “ngại dao kéo”.

Khoảng 3 tháng gần đây, tần suất tiểu đêm của người bệnh tăng lên 7 – 8 lần. Mỗi đêm ông chỉ ngủ được 3 – 4 tiếng khiến sức khỏe, tinh thần suy giảm. Được người thân động viên, ông N. đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám.

Sau khi thăm khám, thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho người bệnh làm siêu âm bụng để kiểm tra đường tiểu bao gồm thận, bàng quang và tuyến tiền liệt và xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt trong máu (PSA). Kết quả cho thấy ông có tuyến tiền liệt to khoảng 35 ml và chỉ số PSA là 6 ng/ml, trong khi chỉ số này ở người bình thường dưới 4 ng/ml.

Nghi ngờ ung thư, bác sĩ Cương tiếp tục cho ông chụp cộng hưởng từ (MRI) và thấy có tổn thương trong tuyến tiền liệt xếp loại PIRADS 4 (thang đo PIRADS từ 1 – 5 đánh giá nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt). Kết quả này cho thấy tuyến tiền liệt có nhiều khả năng ác tính, cần làm sinh thiết để xác định ung thư.

Ông được cho nhập viện, bác sĩ dùng máy siêu âm qua trực tràng để định vị các vùng tổn thương và dùng kim nhỏ lấy 10 – 12 mẫu trong tuyến tiền liệt, để vào các lọ đã được đánh dấu, sau đó mang đi xét nghiệm mô bệnh học. Kết quả sinh thiết khẳng định thùy trái có ung thư biểu mô tuyến, phân loại mô học Gleason 9, nghĩa là các tế bào ung thư trong mẫu sinh thiết có độ ác tính cao, tiến triển với tốc độ từ trung bình đến nhanh.

Lo ngại ung thư tiến triển xa, bác sĩ Cương cho người bệnh làm thêm xạ hình xương, chụp CT toàn thân, may mắn không phát hiện di căn. “Tuy nhiên, ung thư đã xâm lấn đến vỏ bao tuyến tiền liệt, nếu không điều trị rất có thể bệnh sẽ di căn sau vài năm nữa”, bác sĩ Cương cho biết.

Người bệnh được tư vấn các phương pháp điều trị bao gồm phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tận gốc hoặc xạ trị. Sau khi được bác sĩ phân tích lợi ích cũng như các nguy cơ phẫu thuật, ông đã quyết định phẫu thuật nội soi cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và lấy hạch chậu 2 bên nhằm triệt căn ung thư.

4 tiếng phẫu thuật nội soi “chiến đấu” ung thư

Sau khi quá trình gây mê hoàn tất, ê kíp mổ gồm các bác sĩ khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM bắt đầu ca phẫu thuật.

Đầu tiên, thạc sĩ bác sĩ CKII Phạm Thanh Trúc rạch một đường nhỏ, kích thước khoảng 1cm, ngay bên dưới rốn để đặt 1 trocar (dùi chọc y tế dùng trong phẫu thuật nội soi) vào ổ bụng. Tiếp đó bơm hơi vào ổ bụng và đặt thêm 3 trocar nhỏ ở 2 bên bụng. Các trocar tạo thành một hình vòng cung. Đây là các “cổng” vào ổ bụng để bác sĩ đưa thiết bị mổ nội soi tiếp cận với tuyến tiền liệt.

Các tín hiệu hình ảnh trong ổ bụng người bệnh được trình chiếu với độ phân giải cao trên màn hình nội soi Karl Storz 3D/4K của Đức giúp ê kíp mổ thấy từng chi tiết rõ ràng sắc nét.

Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Tân Cương và bác sĩ CKI Nguyễn Thế Anh nhìn trên màn hình, cẩn trọng bóc tách xung quanh tuyến tiền liệt.

Toàn bộ ê kíp tập trung cao độ, âm thanh duy nhất trong phòng mổ là tiếng vận hành của hệ thống máy móc. Dù vậy, ê kíp vẫn phối hợp với nhau nhịp nhàng, chính xác. Sau 90 phút, toàn bộ tuyến tiền liệt và hai túi tinh của người bệnh đã được cắt bỏ hoàn toàn. Thể tích tuyến tiền liệt ước lượng khoảng 40ml, gấp đôi bình thường.

Sau đó, bác sĩ Cương bóc tách các hạch nằm cạnh động mạch và tĩnh mạch chậu 2 bên, cho vào hai lọ đã được đánh dấu. Cuối cùng khâu nối cổ bàng quang và ống niệu đạo phục hồi lại đường dẫn tiểu cho người bệnh. Bác sĩ cho biết ca phẫu thuật diễn tiến thuận lợi, lượng máu mất không nhiều.

Theo bác sĩ Cương, phẫu thuật nội soi cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt là kỹ thuật phức tạp vì cơ quan này nằm rất sâu ở vùng bụng dưới, phía trước là xương mu và đám rối tĩnh mạch, phía sau là trực tràng và xung quanh tuyến tiền liệt có rất nhiều mạch máu. Cho nên tiếp cận tuyến tiền liệt khó khăn và phẫu thuật có nguy cơ chảy máu nhiều cũng như gây tổn thương làm thủng trực tràng. Do đó, bác sĩ phẫu thuật phải có kỹ năng tốt và nhiều kinh nghiệm.

Hai ngày sau phẫu thuật, ông N. đã có thể đi lại được, vết mổ không đau và ăn uống được. Thời gian đầu sau phẫu thuật, người bệnh sẽ gặp tình trạng tiểu khó kiểm soát nhưng sẽ sớm phục hồi. Người bệnh cần thực hiện các các bài tập theo hướng dẫn để tăng cường sức cơ vùng đáy chậu giúp kiểm soát tiểu tiện, phục hồi nhanh hơn.