Tái tạo 3 dây chằng đầu gối bị đứt do tai nạn giao thông

Đứt 3 trong 4 dây chằng chính của khớp gối và chịu nhiều tổn thương khác ở chi dưới, người bệnh có nguy cơ suy giảm nghiêm trọng khả năng đi lại.

Khoảng 1 tháng trước, bà Hồ Thị Trúc Hậu (50 tuổi, TP HCM) gặp tai nạn giao thông và được chẩn đoán chỉ tổn thương phần mềm. Tuy nhiên, sau nhiều ngày uống thuốc, tình trạng vẫn không cải thiện, chân phải của người bệnh đau nhức ngày càng nghiêm trọng và yếu đi rõ rệt, đầu gối lệch hẳn sang một bên mỗi khi bước đi.

Ngày 07/10, bà Hậu đến thăm khám tại Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Tại đây, bà được chẩn đoán đa chấn thương, gồm: trật khớp gối tự nắn, đứt đa dây chằng, tổn thương sụn chêm ngoài và tràn dịch khớp gối nặng. Nếu tình trạng trật khớp gối có thể điều trị dễ dàng bằng cách nắn chỉnh thì tổn thương sụn chêm và đứt dây chằng lại là một thách thức.

ThS.BS.CKI Hồ Văn Duy Ân cho biết, bà Hậu là một trường hợp nghiêm trọng, hi hữu khi đứt đồng thời cả 3 dây chằng là dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau và dây chằng bên trong. Trong khi đó, các xương cấu tạo đầu gối được kết nối với nhau nhờ hệ thống dây chằng rất phức tạp nhưng nhìn chung, 4 dây chằng chính là dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau, dây chằng bên trong và dây chằng bên ngoài.

Mỗi một dây chằng đều có một vai trò quan trọng trong việc điều khiển chuyển động của khớp gối. Khi bị giãn hoặc đứt một trong những dây chằng này, đầu gối sẽ bị tổn thương, gây sưng đau và hạn chế vận động của người bệnh.

Hơn nữa, vì phát hiện tổn thương trễ và phức tạp nên không thể nối các dây chằng lại mà buộc phải tái tạo. Trong đó, dây chằng chéo trước và dây chằng bên trong được tái tạo lại bằng cùng một mảnh ghép  của một phần gân tứ đầu nông, dây chằng chéo sau được tái tạo bằng mảnh ghép gân mác dài theo kỹ thuật All-inside (tất cả bên trong) để đạt kích thước lớn nhất phù hợp với giải phẫu của dây chằng tự nhiên.

Tất cả các thao tác được thực hiện qua nội soi, cố định gân xương bằng chỉ siêu bền, dụng cụ treo và vít đặc biệt, qua đó giúp giảm tối đa nguy cơ nhiễm trùng. Vì vậy, người bệnh ít đau hơn trong và sau phẫu thuật, đẩy nhanh tốc độ phục hồi.

Đối với tổn thương ở sụn chêm, kết quả chụp MRI cho thấy người bệnh bị đứt rễ sụn chêm bên ngoài, khiến sụn chêm bị lật ra phía trước. Sụn chêm là một sụn xơ có hình dạng chữ C ở đầu gối. Bộ phận này chịu trách nhiệm giảm xóc, hấp thu và phân tán đều lực tác động lên đầu gối; tạo sự vững chắc cho khớp gối; trải đều dịch bôi trơn và dinh dưỡng nuôi sụn khớp…

Nếu không được điều trị kịp thời, tổn thương sụn chêm có thể dẫn đến những biến chứng như thoái hóa khớp gối sớm, teo cơ tứ đầu đùi… Với những tổn thương của bà Hậu, bác sĩ phải tạo một đường hầm xuyên qua xương, thông qua đó đính lại rễ sụn chêm.

Đây là một kỹ thuật phức tạp nhưng giúp duy trì được chức năng của sụn chêm, giảm nguy cơ thoái hoá khớp. Tất cả các tổn thương của người bệnh được xử lý đồng thời trong một ca phẫu thuật kéo dài 2 giờ.

Ngày thứ 2 sau phẫu thuật, người bệnh giảm đau rõ rệt, có thể đi lại nhẹ nhàng. Bà Hậu cho biết, cảm thấy đầu gối chắc chắn hơn, có thể gập duỗi chân, điều mà trong 1 tháng qua bà không làm được. Ngày thứ 3 sau phẫu thuật, người bệnh được xuất viện. Dự kiến sau 1 – 2 tháng, người bệnh có thể tự đi lại, không cần dùng nạng.

Bác sĩ Ân cho biết, các vị trí lấy gân để tái tạo dây chằng trong trường hợp của bà Hậu đã được nhiều nghiên cứu chứng minh là ít ảnh hưởng đến chức năng của khớp và chức năng đi lại của chi dưới.

Vì vậy, mặc dù lấy nhiều gân tự thân để tái tạo chức năng khớp gối nhưng sau phẫu thuật, người bệnh vẫn có thể đi lại, sinh hoạt như bình thường. Khi xảy ra chấn thương, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám kịp thời, tránh bỏ lỡ thời gian vàng trong điều trị.