10 năm khó nuốt do hẹp thực quản

Thực quản xuất hiện màng ngăn, đường kính thu nhỏ 1/4 so với người bình thường khiến người bệnh nuốt nghẹn 10 năm qua.

Bà Nguyễn Thị Phó (56 tuổi, Bình Định) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với thể trạng gầy yếu, ăn uống khó khăn do chứng nuốt nghẹn suốt thời gian qua. Bà cho biết, bản thân bị chứng nuốt nghẹn đã 10 năm nay, khó ăn uống, bà phải ăn từng lượng nhỏ, lần nào ăn nhiều 1 chút là ói ngược ra. Có lần, tô cháo lẫn cọng hành, bà vô tình ăn vào thì bị vướng ngay cổ, không thể nuốt trôi. Rồi khi uống thuốc, viên thuốc giảm đau dù nhỏ bà cũng phải chặt ra làm 3 để uống. Do đó, thức ăn luôn phải ở dạng lỏng, mềm hoặc uống sữa. Vì thế, mỗi bữa ăn của bà kéo dài cả giờ đồng hồ.

Bà đã đi thăm khám nhiều nơi, được chẩn đoán hẹp thực quản và thực hiện nong thực quản. Tuy nhiên, mấy tháng sau tình trạng hẹp tái diễn. Từ đó bà sống chung với chứng nuốt nghẹn cho đến nay. Gần đây, tình trạng ăn uống của bà càng trầm trọng hơn, bà ăn từng chút một, dù cố nuốt nhưng thức ăn cũng trào ngược trở ra. Bà sụt cân nhanh chóng. Thấy sức khỏe của mẹ sa sút, con gái bà đã đưa bà đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM.

Qua tìm hiểu các triệu chứng lâm sàng, Tiến sĩ Bác sĩ Phạm Hữu Tùng (Phó Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa) đã chỉ định cho người bệnh nội soi và chụp X-quang kiểm tra thực quản. Kết quả cho thấy bệnh nhân có màng ngăn thực quản (web thực quản), lòng thực quản chỗ hẹp chỉ còn khoảng 0,5 cm (người bình thường là 1,5 – 2 cm).

Đây là tình trạng một cấu trúc màng mỏng làm cản trở thoát lưu thức ăn trong lòng thực quản khiến bệnh nhân nuốt nghẹn, khó ăn uống. Thức ăn bị vướng lại, không xuống được dạ dày gây cảm giác khó chịu, nôn ói, ợ chua, nấc cụt, ho hoặc khó thở. Người bệnh khó ăn uống kéo dài dẫn đến sụt cân, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Trường hợp này, bác sĩ Hữu Tùng đã chỉ định cắt qua nội soi để mở rộng lòng thực quản cho người bệnh. Vì trước đó bệnh nhân đã thực hiện thủ thuật nong nhưng không đáp ứng. Chỉ sau 15 phút phẫu thuật, bệnh nhân không còn triệu chứng nuốt nghẹn, có thể uống sữa, ăn cháo loãng. Một ngày sau, bệnh nhân có thể ăn được bánh mì và được xuất viện sau 2 ngày phẫu thuật.

Theo bác sĩ Tùng, màng ngăn thực quản chiếm 5-15% các trường hợp nuốt nghẹn. Nuốt nghẹn là triệu chứng thường gặp ở người bệnh ung thư thực quản, hẹp lành tính do nhiều nguyên nhân khác nhau (viêm, loét, bỏng…), các rối loạn vận động thực quản hoặc các tổn thương từ ngoài chèn ép vào thực quản…

Triệu chứng của bệnh là nuốt nghẹn, nuốt đau, khó nuốt. Mức độ triệu chứng phụ thuộc vào độ chít hẹp của màng ngăn gây ra. Bệnh chưa xác định rõ nguyên nhân cụ thể. Một số yếu tố nguy cơ như bẩm sinh, thiếu máu do thiếu sắt, tổn thương mạn tính do trào ngược dạ dày thực quản. Với triệu chứng đi kèm thường là lở hai bên mép, viêm lưỡi.

Bác sĩ Hữu Tùng khuyến nghị khi có triệu chứng nuốt nghẹn, nuốt vướng, khó nuốt, nuốt đau thì nên đến cơ sở y tế có đủ điều kiện để thăm khám, nội soi kiểm tra nhằm phát hiện và điều trị sớm các tổn thương thực quản, tránh được các hậu quả nặng nề do các bệnh này gây ra.